Herinneringen

Sommige herinneringen zijn niet eens zozeer van jezelf, maar universeel. Zo vertelde ik eens aan iemand over het licht van een auto die 's avonds als je in bed lag langskwam en naar binnen scheen... degene aan wie ik het vertelde herkende het meteen en had daar precies hetzelfde gevoel bij gehad. Niet alleen gevoelens, maar ook geuren en geluiden doen je aan iets denken. Toen dacht ik, zo zijn er herinneringen die we misschien allemaal hebben gehad. Het gaat om fijne herinneringen, waar je soms kippenvel of een speciaal gevoel van krijgt als je eraan denkt.
Plaatje uit Er was eens... Hans en Grietje.

Zoals...   

  • De herfst is aanwezig: grote spinnenwebben, gevallen eikels  en de geur van herfst. En dan kun je deze maken:
  • 'Spiegeltjes': je pakt een takje, neemt daar alle blaadjes af, vouwt de uiteinden naar elkaar en dan vang je daarmee de spinnenwebben die in de herfst 's ochtends vroeg in de hagen en struiken hangen. Dan heb je een spiegeltje. Deden wij als kind.
  • Herfstappeltjes, die geur, jam! 
  • De lage zon, die in de vroege avond zo'n specifieke lichtval en lange schaduwen geeft in de maanden september en oktober. Kijkend vanaf de torens van kasteel Hernen, was dit 'vroeger weer': Dan speurde je als jonkvrouw de horizon af, valken vlogen langs en lieten hun schreeuw horen en de zon baadde je in een apart licht. Je liet dan de eeuwen over je heen komen, en je vroeg je af wie er allemaal zo hadden gestaan, op die trans, in de herfstzon
  • De typerende geur van de ligusterhaag als die in juni bloeit, naast bloesemgeuren. 
  • Het geluid van een laag, traag overvliegend vliegtuig. Dat duurde wel een minuut soms, en dan kon je wachten tot het weer voorbij was. Dat hoor ik ook nu nog, en ik wijs Veerle en Stije erop, die het ook een apart geluid vinden. Ook dat geluid wekt een emotie op, eentje van vroegere tijden.
  • Ik moest ineens denken aan die lange, dunne, doorzichtige plastic staafjes waar zwartwit of een zoet goedje in zat. Je kreeg het er bijna niet uit.
  • Wierook. De lekkerste geur van wierook is de "kerkwierook". Gewoon in winkeltjes te koop en als zodanig bekend. Een kruidige, zoete geur.
  • Badschuim dat rook naar dennengeur.
  • Een geur die fijn is, is als je een bakkerij binnenloopt waar net brood is gebakken. Zo'n warme, typische gistgeur, heerlijk.
  • En wat dacht je van de geur van waskaarsen, geen gewone kaarsen dus. Dat is zo'n ouderwetse geur die me doet denken aan kloosters, donkere gangen waar het toch licht was, manuscripten en kerst.
  • Autolicht 's avonds. Je ligt als klein kind (zo'n vijf jaar) in het bed van je ouders, wat op zich al bijzonder was. Het is donker, de gordijnen zijn dicht maar aan de bovenkant valt nog wat licht van een straatlantaarn naar binnen. Ineens zie je een lichtje verschijnen dat van links aanzwelt, of van rechts. Tegelijkertijd hoor je een zachte motor, van een auto, maar dat herken je dan op dat moment niet. Tegelijk met het licht zoeft de auto voorbij, even is het licht heel fel en verdwijnt daarna direct om af te zwakken en te stoppen, als de auto weer weg is. Op een of andere manier kreeg je daar zo'n veilig, warm gevoel van. 
  • De kartonnen boekjes die ik spaar, met fototekeningen van T. Izawa en S. Hijikata (zie Bijzondere boeken, Er was eens), hebben ook een hele bijzondere geur. De afbeelding hierboven is één van hen. Met niets te vergelijken en alleen díe boekjes hebben ze.
  • Wij hadden vroeger een soort van clubhuis in het stadje, een theateropstelling in een grote zaal (Vidi Reo). Daar hing een bepaalde geur die niet te omschrijven valt, maar soms ruik je die geur als je een doos met oude poesieplaatjes open doet, of een bepaald boek opent.
  • Een huis waar ik om de zoveel jaar over droom... het huis van mijn lagere schoolvriendin Jorrit, komt regelmatig in mijn dromen voor. Wat zou dat toch zijn?
  • Indrukken.Ik heb maar eens in mijn leven een raar soort rust, een stilstaan in de tijd ervaren. Een aparte zonnige middag, in Huisseling, een klein dorpje, waar ik toen langs fietste of liep. Daar was een kerkpleintje en op die bewuste middag heerste er een stilte, met die gefilterde zonneschijn en ik hoorde absoluut niets. Dat beeld is me altijd bijgebleven: dat kerkpleintje met die stille zon. Of zoals de Engelsen zo mooi kunnen zeggen: 'an unearthly silence'.
  • Wat ook zo'n indruk van rust gaf, waren de afrikaantjes (kleine oranje, anjerachtige stevige bloemetjes) die bij ons verderop in de straat in een tuin stonden. De geur van afrikaantjes is heftig, maar het wekt ook weer een bepaald gevoel op. Ze komen nog steeds als heel ouderwets op me over. Als ik ze zo nu en dan zie, komt altijd die ene tuin, op die ene middag voor ogen.
  • Het krakende geluid van de 'trappers' die ik op de kleuterschool hoorde. Het waren trappers die om en om gingen, aangestuurd door je voeten. Dat geluid hoorde ik onlangs weer en in een flits kwamen die trappers in me op. Ze waren erg populair, iedereen wilde erop. 
  • Ik zat als kind achter op de step bij mijn broer, en de stepbanden gaven een bepaald soort geluid dat heel apart klonk. Soms, als ik op een andere fiets rijd, hoor ik dat geluid terugkomen.
  • Sommige woorden klinken... lekker. Ik heb dat gevoel met het woord KOEK. En KRUIK. Alle twee heeeel langzaam uitspreken, dan hoor je het.
  • De geur van vers gemaaid gras en gedorst hooi. Waarom maken ze daar nu eens geen parfum van?
  • Overvliegende ganzen. Als je geluk hebt, hoor je ze boven je vliegen en kun je ze zien in hun V-vorm. Prachtig. En soms hoor je ze terwijl het donker is en dan weet je dat de ganzen naar het zuiden vliegen. Je hoort dat specifieke geluid en  ik word er blij en weemoedig door.
  • De geur van een kerstboom die net is opgezet. De hele kamer ruikt naar die betoverende dennengeur die zoveel moois belooft: kerst.

BOEKEN
Wanda en Puck (Pukkie en Wanda), een boekje uit 1973, aangepast voor kleinere kinderen. Kijk maar eens, het komt het dichtst bij de strip. En ik heb nog vijf exemplaren van Sprookjesland, een tijdschrift dat in de jaren 60 en 70 werd uitgegeven, deze is uit 1972. Daarin stonden ook strips van Wanda en Puck. Ik heb ze nooit weer gezien, ondanks een zoektocht ernaar. Hier stonden mooie, aparte tekeningen bij aparte verhaaltjes in. Later is het vooral Disney geworden en werd de titel ook 'Disneyland' (waar ik er vijf van heb). Wie heeft nog 'Wanda en Puck'? Het kon ook in de Tina staan.
Update 2018: George Mulder heeft me een aantal opgestuurd, en heeft ervoor gezorgd dat ik een heleboel scans van Wanda en Puck heb!

Kent iemand deze nog? Wipneus en Pim. Op vier na heb ik de hele serie voorgelezen aan Stije over een periode van zeven jaar... De spannendste waren Wipneus en Pim gaan op reis, en Wipneus en Pim op muggeneiland.

Luisteren. Ik heb nog best veel oude sprookjesplaten die ik opnieuw met beide kinders hebt beluisterd. Vol krassen en af en toe blijven hangend, maar het blijft leuk.

En singeltjes van Biotex, die best spannend waren.

Liedjes van vroeger
'De bloempjes gingen slapen'; 'de lorelei', 'am brunnen vor der tore', 'mamaatje, ik wil een paardje', en nog veel meer. Je kunt hier de tekst lezen van die liedjes, die allemaal een beetje melancholisch klonken, Bij enkele is de melodie te beluisteren. Ik vond ze prachtig als mijn moeder ze zong (die ze van haar vader leerde) en werd er stil van als ik ging slapen. Dat was natuurlijk de bedoeling.

Liedjes van vroeger
PDF – 391,4 KB 671 downloads

Oude boekjes uit mijn kindertijd, en altijd bewaard. Geen jaartallen. 

Een heel oud en apart boekje is 6 vertellingen een een sprookje toe. Het is van mijn oudste zus geweest en ze las me vooral het sprookje van 'Nelleke bij de kabouters' voor. Later heb ik de verhaaltjes gelezen. Eigenlijk waren het vreselijke verhaaltjes, het ging vooral over kinderen die dood gingen. Voorin staat nota bene 'met goedkeuring van de keurraad voor katholieke jeugdliteratuur'. Pff, alsof het zo leuk was die zielige verhaaltjes te lezen. Maar ja, ik zat niet voor niets op een nonnenschool in Ravenstein! :-)

Het stripverhaal waar mijn fascinatie voor de legendarische Arthur mee begon: De rode ridder van Willy Vandersteen